Vaste contracten toegankelijker maken door een gelijkmatige risicospreiding

Vaste contracten toegankelijker maken door een gelijkmatige risicospreiding

Volgens recente cijfers van FEBEG had slechts één op de vijf klanten in september 2023 nog een vast energiecontract. Ter vergelijking: begin 2023 waren dat er bijna vier op de tien en begin 2022 zelfs zes op de tien.

Dat is niet abnormaal, zou u denken! Er zijn nu eenmaal geen vaste contracten meer te verkrijgen op de markt. De CREG, die het marktaanbod op de voet volgt, geeft ons echter een ander signaal. Momenteel is bijna 30% (elektriciteit) en 34% (gas) van de aangeboden contracten op de markt van het vaste type. Vaste contracten maken dus een comeback op de markt na bijna volledig te zijn verdwenen op het hoogtepunt van de energieprijzencrisis.
 
Vanwaar dan dit flagrante gebrek aan interesse in vaste producten, die tot voor kort nog populair waren bij de meeste klanten? Het antwoord is economisch en heeft te maken met het prijsverschil tussen de twee soorten producten. In de huidige omstandigheden is een variabel tarief altijd goedkoper dan een vast tarief op het moment dat het contract wordt ondertekend. Wie kiest voor een contract met een vast tarief, kiest voor tariefzekerheid waarvoor hij bereid is een 'risicopremie' te betalen aan zijn leverancier (het principe is hetzelfde voor hypotheken met een vaste of een variabele rente).
 
Het prijsverschil tussen variabele en vaste energietarieven is momenteel echter aanzienlijk (ook al wordt het geleidelijk kleiner), wat klanten ervan weerhoudt om voor vaste producten te kiezen. Dit is te wijten aan twee belangrijke factoren: 
 

• De prijsvolatiliteit en marktrisico's blijven hoog en onvoorspelbaar in een energiemarkt die weliswaar tot rust is gekomen, maar niet terug op het niveau staat van voor de energieprijzencrisis. De risicopremie is daarom structureel hoger dan ervoor.
• Het contract is enkel vast voor de leverancier! Zoals eerder vermeld, zijn residentiële klanten in België wettelijk vrij om van leverancier te veranderen wanneer ze maar willen, ongeacht de vorm of de duur van het contract tussen hen en de leverancier (deze wetgeving is vrijwel uniek in Europa). Dit onevenwicht tussen de contracterende partijen zorgt voor extra risicopremies in energiecontracten met vaste tarieven.

Kan het ook anders?Ja, Nederland bewijst het. Daar is de ontslagvergoeding opnieuw ingevoerd.
En het resultaat? Uit een kleine steekproef van een aantal grote leveranciers in Nederland blijkt dat een vast contract gemiddeld meer dan €150 goedkoper is dan een variabel contract.

Marc van de Bosch, general manager FEBEG: " In ons memorandum pleit FEBEG voor de herinvoering van opzegvergoedingen enkel voor vaste energiecontracten. FEBEG en haar leden willen dat consumenten een vaste verbintenis kunnen aangaan voor een vaste contractuele periode, zodat ze kunnen genieten van gunstige contractprijzen. De klant wil het, het is mogelijk in de buurlanden... dus waar wachten we nog op? "