De verschillende actoren in de markt
Daar waar ze vroeger gegroepeerd waren binnen nationale monopolies (vóór de EU richtlijnen van 2003), zijn de elektriciteits- en gasmarkten momenteel operationeel via tal van actoren waarvan sommigen werken in een gereguleerd monopolie en anderen in een niet-gereguleerd concurrentieel kader (vrijgemaakte markt).
De gereguleerde actoren zijn de netbeheerders van transport en distributie (TSO en DNB). De niet-gereguleerde actoren, zogenaamde “commerciële” zijn de producenten, leveranciers, aggregatoren, de ESCO’s (Energy Services Companies), de verantwoordelijken en leveranciers van balancing services, de shippers, etc.
Voor FEBEG is het van het grootste belang dat de rollen van de verschillende marktactoren klaar en duidelijk moeten bepaald worden, teneinde zo onderling een eerlijke concurrentie te bewerkstelligen. FEBEG is van mening dat door deze concurrentie de commerciële marktactoren het best geplaatst zijn om de innoverende oplossingen te ontwikkelen die vereist zijn, en dit aan een beheersbare maatschappelijke kostprijs. FEBEG pleit dus voor een strikte differentiatie tussen gereguleerde activiteiten en niet-gereguleerde (‘unbundling’) en voor een duidelijke definitie van ieders’ rol.
Sleutelrol voor de commerciële actoren in de energietransitie
De transitie die de energiesector momenteel doormaakt, gaat gepaard met een vervaging van de principes over de vrijmaking en splitsing van de activiteiten van de commerciële actoren en die van de netbeheerders.
Het verschijnen van grijze zones tussen gereguleerde en geliberaliseerde actoren heeft meerdere schadelijke gevolgen:
- dit kan terughoudendheid genereren van de commerciële actoren ten aanzien van investeringen en innovaties in het kader van bepaalde activiteiten
- de afwezigheid van concurrentie heeft een hogere maatschappelijke kostprijs van de voorgestelde oplossingen tot gevolg
- de belangen van de consumenten, netbeheerders en de maatschappij worden niet op optimale wijze tegemoetgekomen
De klant in het middelpunt van een performant systeem
Afbeelding
Wanneer marktrollen een belemmering worden...
De energiemarkt is in volle evolutie onder invloed van de decarbonisatie, de decentralisatie, de toegenomen energie-efficiëntie en de groeiende betrokkenheid van de gebruikers. Nieuwe producten en diensten worden momenteel ontwikkeld om te beantwoorden aan de opkomende vereisten. Het gebrek aan duidelijkheid aangaande de respectieve rollen van de verschillende marktactoren en het bestaan van ongegronde reglementeringen remmen in sommige domeinen de ontwikkeling van nieuwe energieproducten en -diensten af:
Afbeelding
Ieder zijn rol => Commerciële actoren (leveranciers)
Afbeelding
Ieder zijn rol => Netbeheerders
Afbeelding
"De marktrollen en kerntaken van netbeheerders moeten helder en strikt ingevuld worden uitgaand van de kracht van de commerciële marktpartijen en marktwerking, en versterkt door duidelijke signalen en indien nodig stimuli vanuit het beleid."
